گاز گلخانه اي چيست؟
گازهاي گلخانه اي نامي آشنا براي اغلب ماست. اگر از ما بخواهند که نام يکي از اين گازها را بر زبان بياوريم، اين نام احتمالا دي اکسيد کربن خواهد بود.
تقريباً همه کساني که با اصطلاح “گازهاي گلخانه اي” آشنا هستند، دي اکسيد کربن را به عنوان معرف اين گروه از گازها مي شناسند. البته اين ديدگاه نادرست هم نيست، اما دي اکسيد کربن تنها يکي از گازهاي گلخانه اي است که انسان توليد مي کند.
گازهاي گلخانه اي شامل دي اکسيد کربن،دي نيتروژن اکسيد (گاز خنده)، متان، بخار آب و ازت هستند.
اين گازها به اين دليل گازهاي گلخانه اي ناميده مي شوند که فضاي گلخانه ها را در اطراف زمين ايجاد مي کنند. در گلخانه ها نور خورشيد وارد محيط مي شود اما به دليل جداره شيشه اي، بخشي از آن دوباره به درون گلخانه برمي گردد. به اين ترتيب فضاي داخل گلخانه از بيرون گرمتر مي شود.
در جو زمين هم اتفاق مشابهي روي مي دهد. وقتي اشعه هاي خورشيد به سطح زمين مي رسند، بخشي از آنها جذب مي شود و سطح زمين را گرم مي کند، زيرا سطح زمين بسيار سردتر از خورشيد است. در نتيجه امواج را با طول موج بلندتري نسبت به خورشيد منتشر مي کند.
اشعه هاي خورشيد هم پس از برخورد با زمين با طول موج بلندتري منتشر مي شوند. از طرف ديگر جو زمين امواج با طول موج بلندتر را راحت تر جذب مي کند. به اين ترتيب اين امواج بازگشتي از زمين جذب اتمسفر مي شود. جذب اين امواج سبب گرم شدن جو مي شود.
اين عمل به خودي خود مضر نيست. اما زماني که گازهاي گلخانه اي در سر راه اين امواج بازگشتي قرار مي گيرند، مضرات بيشتر مي شود.
پيش از دخالت انسان در طبيعت، جو زمين هميشه بخشي از امواج خورشيد را در خود نگه مي داشت که سبب مي شد هواي کره خاکي ما به اندازه مناسبي براي زيست، گرم باشد.
پس از آنکه انسان ها وارد ماجرا شدند، با توليد گازهاي گلخانه اي ميزان جذب اشعه هاي خورشيد را افزايش دادند.
تحقيقات دانشمندان نشان مي دهد در طول يکصد سال گذشته ميانگين دماي هوا در نزديکي سطح زمين بين ۰.۱۸ تا ۰.۷۴ درجه سانتيگراد افزايش يافته است. (مفاهيم: گرمايش جهاني چيست؟)
هيئت بين الدولي تغييرات آب و هوايي (IPCC) که مرجعي معتبر در زمينه تغييرات آب و هوايي و تاثيرات گرمايش جهاني است، در گزارشي اعلام کرد: «بيشتر افزايش دمايي که از اواسط قرن بيستم در کره زمين مشاهده شده، مربوط به گازهاي گلخانه اي است که انسان ها توليد کرده اند.»
يکي از خواص گازهاي گلخانه اي انعکاس امواج با طول موج بلند است. اين اتفاق هم براي امواجي که از خورشيد مي آيند مي افتد هم براي امواج بازگشتي از زمين. بخش خطرناک جريان در مورد امواج بازگشتي از زمين روي مي دهد. گازهاي گلخانه اي اين امواج را دوباره به سطح زمين برمي گردانند. به اين پديده اثر گلخانه اي مي گويند.
نقش اصلي را در ميان گازهاي گلخانه اي بر خلاف تصور خيلي ها، بخار آب بازي مي کند. اين گاز گلخانه اي ۳۶ تا ۷۶ درصد از تاثيرات گلخانه اي زمين ناشي از همين گاز است. ۹ تا ۲۶ درصد به دليل وجود دي اکسيد کربن، ۴ تا ۹ درصد به خاطر متان، و ۳ تا ۷ درصد به دليل وجود ازن در جو است.
تفاوت در درصدها به اين دليل است که نمي توان گفت اين گازها تنها به صورت مجزا نقش دارند و گاهي در ترکيبات ديگر هم نقش گلخانه اي خود را ايفا مي کنند. (عدد کوچکتر مربوط به گاز به تنهايي است و عدد بزرگتر در ترکيب با مواد ديگر.) گازهاي ديگر هم اثر دارند، اما نقش اين گازها پررنگ تر است.
● انسان و توليد گازهاي گلخانه اي
اکثر فعاليت هاي امروزي انسان ها گاز گلخانه اي توليد مي کند. با شروع انقلاب صنعتي روش زندگي مردم عوض شد. قبل از آن مقدار گازهاي گلخانه اي در جو کم بود، اما با رشد جمعيت و افزايش استفاده از نفت و زغال سنگ ترکيب گازهاي اتمسفر نيز تغيير کرد و غلظت گازهاي گلخانه اي از حدود ۲۷۰ واحد به ۳۶۷ واحد رسيد.
● سهم آلاينده ها و توليدکنندگان گازهاي گلخانه اي در سال ۲۰۰۰ ميلادي
استفاده از سوخت هاي فسيلي چون زغال سنگ ميزان دي اکسيد کربن جو را افزايش مي دهد. گله داري و کشاورزي فعاليت هايي است که توليد متان را بالا مي برد. استفاده از فلوئوروکربن ها در يخچال ها اثر گلخانه اي را تشديد مي کند.
اين روزها انسان ها در زمان تماشاي تلويزيون، بازي با کامپيوتر، استفاده از کولر، فن کوئل و استريو ضبط صدا، روشن کردن چراغ شستن لباس ها يا اتو کشيدن آنها، گرم کردن غذا در مايکروويو و استفاده از بخاري گازي يا نفتي گازهاي گلخانه اي توليد مي کنند. چون براي انجام اين کارها به برق و سوخت نياز است و توليد اين انرژي ها نيز خود به سوخت هاي فسيلي نياز دارد.
کلمات کليدي :
———————-
گاز گلخانه ای – تولید گازهای گلخانه ای- آلایندگی گازهای گلخانه ای- خواص گازهای گلخانه ای-انواع گازهای گلخانه ای-
———————-
تلفن تماس : 09199762163 – 09120578916
